Wat is het STEM-steunpunt-Brussel?

De doelstelling van dit steunpunt is de ondersteuning van leerkrachten en leerkrachtenteams in het secundair onderwijs met het (verder) ontwikkelen van kwalitatief STEM-onderwijs. We zetten in op “leerkrachtenonwikkelteams” (‘teacher design teams’) om tot een andere didactiek voor het onderwijs van wetenschappen, techniek en wiskunde te komen, met als sleutelwoorden:
- Interdisciplinariteit (wat samenwerking van leerkrachten vereist),
- Relevantie (maatschappelijke problemen, leefwereld van de jongeren),
- Integratie,
- Onderzoekend – en probleemoplossend leren.

Medewerkers
Henri Eisendrath – voorzitter
Ronny Merken – coördinator
Zino Boisdenghien – beleidsmedewerker
Wat is ons postadres?
STEM-steunpunt-Brussel
Universitaire Associatie Brussel
Campus Bloemenhof (lokaal 1.26)
Zespenningenstraat / Rue des Six Jetons, 70
1000 Brussel
Wat is STEM?
De verschillende STEM-disciplines en/of lesinhouden worden op school veelal apart gedoceerd en dat is in de meeste gevallen ook nodig voor het leerrendement. Er zijn echter ook evidente verbanden tussen de disciplines, zodat we deze samen of verweven (m.a.w. geïntegreerd) aan bod kunnen laten komen. We kunnen vertrekken van authentieke en voor jongeren relevante thema’s met een uitdaging, zodat jongeren via onderzoek, ontwerp en coöperatie komen tot meer actief en betekenisvol leren.
Dit interdisciplinair karakter betekent dat STEM in de praktijk vaak bijdraagt aan een oplossing voor grotere maatschappelijke problemen. Het is belangrijk om jongeren tijdens de lessen te wijzen op deze link tussen de STEM-disciplines, het uitbouwen van een duurzame samenleving en een interessant professioneel leven. Laten we de muren tussen de disciplines dus niet afbreken maar lager maken en samenwerken (integreren) waar dit relevant en betekenisvol is.
Dit kan best gebeuren door leerkrachten vanuit verschillende disciplines samen te laten werken in leerkrachtenontwikkelteams (‘teacher design teams’) om een STEM-leertraject te ontwikkelen.

Waarom werd dit STEM-steunpunt BRUSSEL opgericht?

Het STEM-steunpunt Brussel is in 2017 opgericht binnen de Universitaire Associatie Brussel omdat
- leerkrachten in de grootstedelijke context van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de rand ondersteuning kunnen gebruiken én verdienen bij de uitdagingen die interdisciplinair onderwijs met zich meebrengen. Sinds de onderwijsvernieuwing is de vraag naar concrete ondersteuning voor de implementatie van STEM-onderwijs dan ook toegenomen.
- we mee oplossingen willen aanreiken om jongeren meer geïnteresseerd en gemotiveerd te maken voor wetenschappen, techniek/engineering, en wiskunde. We willen vertrekken van contexten die meer aansluiten bij de leefwereld van de jongeren, zodat finaal de meeste jongeren zich betrokken voelen bij maatschappelijke debatten waarin wetenschappen, wiskunde en techniek een rol spelen en ons leven beïnvloeden
- we een bijdrage willen leveren aan het vormen van vaardigheden en attitudes van leerkrachten en studenten voor het onderwijs van de 21ste eeuw.
- We de brug willen slaan tussen het hoger en het secundair onderwijs. Waar nodig kunnen we experten van de VUB en/of EhB koppelen aan leerkrachten bij de ontwikkeling van een STEM-leertraject.
- De UAB en in het bijzonder EDU-XL1 ook een maatschappelijke rol wil opnemen in de succesvolle doorstroom vanuit het secundair onderwijs naar de arbeidsmarkt. Bepaalde wijken in Brussel worden immers gekenmerkt door zeer hoge werkloosheidscijfers. Deze cijfers contrasteren erg met de noden aan technisch geschoolde arbeidskrachten, ook binnen de Brusselse regio.
- degelijk STEM-onderwijs niet alleen nodig is omdat in onze maatschappij voldoende wetenschappers, ingenieurs, vakmensen en technici moeten gevormd worden, maar ook omdat de burgers in deze democratische kennismaatschappij voldoende STEM-geletterdheid dienen te hebben.
NETWERK

Organigram

Het STEM-steunpunt Brussel (SSPB) is een project van de Universitaire Associatie Brussel (UAB)1. Het is ook onderdeel van EDU-XL, wat een expertisecentrum is ter ondersteuning van de leraren en lerarenopleidingen in het grootstedelijk Brussel Hoofdstedelijk Gewest (BHG).
Het SSPB legt tweemaal per jaar zijn verantwoording af bij de Raad van Bestuur van de UAB.
De actieve kern van het SSPB telt twee medewerkers en een voorzitter.
Dit Zijn: Henri Eisendrath, Ronny Merken en Zino Boisdenghien
Er wordt richting gegeven aan het beleid (strategie, acties, financiën, …) van het SSPB door een divers samengestelde STEM-stuurgroep, bestaande uit:
- Twee leerkrachten.
- Vertegenwoordigers van de lerarenopleiding van zowel de EhB en VUB.
- Een onderzoeker van zowel de EhB als VUB.
- Een vertegenwoordiger van WECOM (Expertisecentrum Wetenschapscommunicatie Brussel)
- De coördinator van het SSPB
- De beleidsmedewerker van het SSPB
- De voorzitter van het SSPB
De stuurgroep komt tweemaal per jaar samen. De huidige samenstelling is:
Leerkrachten:
Delphi Van de Weyer (GO! Atheneum Emanuel Hiel – Brussel (Schaarbeek))
Natacha Gesquèire (Sint-Bavohumaniora – Gent)
Lerarenopleidingen:
Bram Verdoodt (EDU-EhB))
Iris Stiers (MILO-VUB)
Onderzoekers:
Bram Vanderborght (VUB)
Sara Groeneboer (EhB)
WECOM:
Joachim Mathieu
Coördinator SSPB:
Ronny Merken
Beleidsmedewerker SSPB:
Zino Boisdenghien
Voorzitter SSPB:
Henri Eisendrath.
Historiek van het STEM-Steunpunt Brussel

Het STEM-steunpunt Brussel (SSPB) werd opgericht op 5 december 2016 en is institutioneel verbonden aan de Universitaire Associatie Brussel. Aan de basis lag een voorstel van Henri Eisendrath (VUB) en Frank Noten (ex-EhB) om leerkrachten in de Brusselse regio te ondersteunen rond het vernieuwende STEM-onderwijs. Dit voorstel werd unaniem goedgekeurd door de Raad van Bestuur van de Universitaire Associatie Brussel (UAB).
- De eerste medewerker (coördinator) werd aangesteld op 15 maart 2017.
De tweede beleidsmedewerker werd in september 2020 aangesteld om de werking van het SSB te versterken en uit te breiden. - Het eerste jaar 2017-2018 was essentieel een verkennings- en voorbereidingsjaar met enerzijds een analyse van de stand van zaken en de noden voor STEM in een twintigtal instellingen voor secundaire onderwijs van het Brussels Hoofdstedelijk gewest (BHG) en anderzijds de opbouw van expertise rond STEM-onderwijs. Voor de sponsoring werden meerdere bedrijven aangesproken en een eerste spaarpot gevuld.
- Sindsdien heeft het STEM-steunpunt Brussel meerdere leerkrachten en leerkrachtenteams van een tiental scholen ondersteund in de implementatie STEM-onderwijs. Dit omvat o.a. de ontwikkeling van interdisciplinaire en geïntegreerde STEM-leertrajecten in cocreatie met leerkrachtenonwikkelteams (‘teacher design teams’).
- Na elk jaar wordt het geleverde werk met de verschillende leerkrachtenteams geëvalueerd en worden nieuwe afspraken gemaakt voor het volgend schooljaar.
- Een sterk netwerk met meerdere partners (GO!, RVO-Society, ‘iSTEM inkleuren’, onderwijsinspectie, bedrijven,..) en belanghebbenden werd opgebouwd en onderhouden.
Het personeel van het STEM-steunpunt-Brussel wordt gefinancierd door de VUB en de EhB, de werking door de Universitaire Associatie Brussel. Alle acties en materiaal bij de ondersteuning van de implementatie van STEM-onderwijs in de scholen worden gedragen door de sponsoring van bedrijven.
